آیا تاکنون به بیماری قند یا دیابت فکر کرده اید؟ اغلب افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند هیچگاه به آن فکر نمیکنند غافل از آن که بی توجهی به این بیماری در برخی موارد عامل اصلی ابتلاء به آن است. بر پایه نتایج بررسیهای اخیر شمار مبتلایان به مرض قند در ۱۵سال گذشته ۳۳ درصد افزایش یافتهاست.
دیابت بیماری بسیار پر عارضه و ناشی از نقص در روند سوخت و ساز شیمیایی بدن است که در صورت سهل انگاری درتشخیص و درمان به موقع با عوارض بسیار ناتوان کننده و گاه مهلکی مانند نابینایی، نارسایی کلیه، بیماریهای قلبی عروقی و قطع اندام همراه خواهد بود.
بیماران مبتلا به دیابت زیاد نگران نباشند! تابلویی که برای آنان ترسیم کردهایم به این تیرگی و تا این اندازه نا امید کننده نیست. نتایج پژوهشهای پزشکی نوین حاکی از آن است که بیماران مبتلا به دیابت اگر آگاهانه شیوه زندگی خود را تغییر دهند، میتوانند به راحتی از بروز عوارض مزمن بیماری در خود پیشگیری کنند.
اگر شما نیز به دیابت مبتلا هستید یا سابقه خانوادگی ابتلای به آن را دارید بد نیست نتیجه تازه ترین پژوهش پزشکی در زمینه این بیماری را که در معتبر ترین نشریه پزشکی جهان (New England Journal of medicine, Jan,۳٬۲۰۰۶) منتشر شدهاست، بدانید. بر پایه این گزارش، یوگا از چند راه گوناگون به درمان و پیشگیری از مرض قند کمک میکند.
پزشکان بیماری دیابت را به دو دسته تقسیم میکنند. دیابت نوع اول که اغلب افراد جوان تر از ۳۰ سال را مبتلا میکند، بر اثر برخی ناهنجاریهای دستگاه ایمنی بدن یا نقایص آنزیمیایجاد میشود و در آن غده لوزالمعده یا در اصطلاح پزشکی پانکراس از تولید انسولین کافی برای فرایند سوخت و ساز قند در بدن ناتوان است. بر اثر فقدان انسولین، قند در خون انباشته میشود و به دستگاههای مختلف آسیب میزند. دیابت نوع دوم (که ۹۰ درصد مبتلایان در این دسته قرار دارند) اغلب در افراد بالای ۴۰ سال تشخیص داده میشود. اغلب این مبتلایان را افراد چاق و بی تحرک تشکیل میدهند. در دیابت نوع دو برخلاف نوع یک غده لوزالمعده انسولین ترشح میکند اما بدن قادر نیست در برابر این انسولین پاسخ کافی و موثر از خود نشان دهد.
در این دسته از بیماران ورزش بخش اصلی درمان است چرا که ورزش و فعالیت بدنی باعث افزایش حساسیت به انسولین و کاهش قند خون در بدن میشود. بر پایه مقاله نشریه پزشکی نیو انگلند افراد مستعد به دیابت نوع دوم با ورزش کردن، کاهش 2.5 کیلو از وزن بدن و اتخاذ روش تغذیه مناسب میتوانند خطر ابتلاء به این بیماری را در خود به میزان ۵۸ درصد کاهش دهند. در این طرح پژوهشی بسیاری از افراد چاق برای رویارویی با مشکلات احساسی و چالشهای جسمانی ناشی از روند کاهش وزن به یوگا روی آورده بودند و همگی به نتایج چشمگیری دست یافتند.
همچنین دانشمندان هندی و اروپایی در چند بررسی جداگانه دریافتهاند که پرداختن به تمرینهای یوگا نیاز به مصرف داروهای کاهنده قند خون را کاهش میدهد.
اما از آنجایی که افراد پر تنش و دچار استرس مقادیر بالاتری قند در خون خود دارند، به درستی اثبات نشدهاست که آیا آساناها و تمرین تمرکز و مدیتیشن با آرام کردن فرد قند خون وی را پایین میآورند یا اینکه برخی آساناها با تحریک مستقیم غده لوزالمعده آن را به تولید انسولین بیشتر وادار میکنند.
در هر دو صورت اغلب پزشکان اینک به این نتیجه رسیدهاند که میبایست تمرینهای یوگا را به برنامه درمانی بیماران خود اضافه کنند. از آنجایی که دیابت بیماری مربوط به سوخت و ساز مواد کربوهیدراتی در بدن است، کارشناسان به مبتلایان توصیه میکنند با بهره گیری از راهنماییهای استادان خبره یوگا و کاربرد تمرینهای جسمی، تنفسی و تمرکزی به تعادل سوخت ساز این مواد در بدن خود کمک کنند.
سرانجام نکته بسیار مهم که هیچ گاه نباید آن را از یاد برد این است که یوگا تنها بخشی از درمان است و به هیچ وجه جایگزین درمان دارویی یا سایر توصیههای پزشکی نیست.