مشاوره با دکتر ساعد احمدی
مهندسي هستم ۴۷ساله داراي همسر، دو دختر ۲۶ و ۱۸ ساله و دو پسر ۱۷ و ۱۵ ساله هستم. دختر بزرگم اخيراً کاري با حقوق مختصر و موقت پيدا کرده وبقيه فرزندانم محصل هستند. تا سال پيش زندگي خوب و گرمي در کنار هم داشتيم و شايد مهمترين مشکل زندگي ما مخارج کمرشکن زندگي و مسائل اقتصادي بود. براي رفع مشکلات اقتصادي تصميم گرفتم از تهران به يکي از شهرستانهاي شمال کشور که کارنسبتاً خوبي در آنجا پيدا شده بود بروم و سپس خانواده را نزد خود بياورم و منزل مسکوني در تهران را اجاره دهم تا بدين ترتيب هم درآمد خوبي داشته باشم و هم مخارج زندگي را کاهش داده باشم. بدنبال اين هدف تا يک سال در آنجا تنها بودم و بسيار تلاش کردم که يک زندگي خوب براي خانواده مهيا کنم.
بعد از يکسال خانمم به سختي قبول کرد که پيش من بيايد و با من زندگي کند ولي بچهها هيچکدام مايل به آمدن نبودند. با اصرار زياد توانستم دوپسرم را متقاعد کنم که نزد من بيايند ولي به هيچ وجه نميتوانم دخترانم را متقاعد کنم که نزد من بيايند. آنها با بهانه هاي واهي از آمدن سر باز ميزنند. پسر بزرگم مي گويد که چون آنها دوست پسر دارند نميآيند. ضمن اينکه من هر روز با پسرانم در جنگ و دعوا هستم، آنها مرتب مي گويند که ما شمال را دوست نداريم، اينجا براي ما رشد ندارد، مردمان اينجا ما را درک نميکنند و غيره. چند هفته پيش به طور اتفاقی متوجه شدم که پسر بزرگم سيگار ميکشد. چيزي که هرگز در خانواده ما سابقه نداشت و مرا به شدت نگران و ناراحت کرد به طوري که برخورد شديدي با او کردم واو حرفهاي رکيکي به من زد و اين موجب شد رابطه ما کلاً بهم به خورد و با هم حرف نزنيم.
در حال حاضر هم مشکل اقتصادي دارم و هم مشکل خانوادگي و عاطفي. به شدت تحت فشار و استرسام. نمي دانم آيا صلاح است با فرزندانم به زور متوسل شوم؟ آيا صلاح است خانه در تهران را بفروشم ؟ واقعاً نميدانم چه بايد بکنم. احساس ميکنم چون چهار پائي شده ام که ميبايد فقط بار ببرم و کار کنم و خدمت کنم. سرويس به افرادي بدهم که هيچ قدر، منزلت و درکي براي من و کارم ندارند و تازه همواره ناراضي و ناراحت هم هستند. احساس مي کنم فرزندانم مرا دوست ندارند و اصلاً شرايط من و اقتصاد و مشکلات اجتماعي را درک نميکنند. چند وقت پيش متوجه شدم که دخترم نزد يکي از اقوام از من گلايه کرده بود که پدرم مردي خود خواه و زورگو است و حرف منطقي نميفهمد.
آيا واقعاً اينچنين است ؟
پاسخ مشاور
دوست عزيز نامه الکترونيکي شما را به دقت خواندم.
در حال حاضر يکي از مهمترين مشکلات و اختلافات در خانواده ها در رابطه با فرزندان است. فرزندان در هر سن داراي خواستهها ومسائل خاص خودشان هستند. نياز به اين هست که بسيار با درايت، بردباري و مشورت در رابطه با خواستهها و مسائل آنها قرار گرفت. به خاطر داشته باشيم که ما چون معلماني دلسوز ميبايد تمام تلاش و خلاقيت خود را بهکار بريم و وظيفه خود را به نحو احسن انجام دهيم. واقعيت اين است که فرزندان ما همواره مطابق با انتظارات و خواسته هاي ما عمل نميکنند. آنها مطابق با استعدادها و نگرشهاي خود از زندگي عمل مينمايند و سرنوشت خود را رقم ميزنند. البته تلاشها و دلسوزي هاي مدبرانه ما همواره تا حدودي جواب ميدهد ولي ممکن است کافی نباشد.
در رابطه با مشکلات شما راه حلهاي زير را پيشنهاد ميکنم:
- آرامش و خونسردي خود را حفظ نموده بهجاي ناراحتي راه حلهاي ممکن را انجام دهيد،
- يک يا چند نشست خانوادگي بگذاريد و يا در رابطهاي که با همسر و فرزندان به شيوههاي مختلف بر قرار ميکنيد مسائل و مشکلات زندگي و شرايط خود را بهطور کامل براي آنها شرح دهيد. شايد اگر از همان ابتدا آنها را در جريان مشکلات عميق اقتصادي، نگرانيها، تصميمات و تفکرات شما قرار مي گرفتند امروز بيشتر همکاري ميکردند،
- اين بسيار مهم است که همواره همسر و فرزندان را در جريان مسائل و مشکلات زندگي بگذاريم و آنها را در حل مشکلات سهيم کنيم. بهطور يقين در اين صورت آنها با ما همکاري بيشتري خواهند کرد،
اين يک قاعده روان شناسي است که فرزندان درصورت احساس شرايط اضطراري براي والدين، همکاري زيادي از خود نشان ميدهند، - شنوندگي بيشتري براي حرفهاو جايگاه آنها داشته باشيد و ارتباط عاطفي و کاري بيشتري با آنها برقرار نمائيد. اين را بپذيريد که آنها هم در زمينه هائي حق دارند و درست ميگويند و همه حرف آنها بي مورد نيست. آنها از ديد و دنياي خود مسائل را ميبينند و در حد فهم خود حق اظهار وجود دارند،
- در مورد فروش و يا اجاره خانه حتماً بعد از تصميمات خانوادگي اقدام کنيد، در حال حاضر مهمتر از اقتصاد خانواده ارتباط عاطفي، اتحاد و همدلي خانواده است و تلاش شما بايد ابتدا به اين سو متوجه شود،
- اين هم ايده خوبي است که در صورت امکان دستهجمعي نزد يک مشاور برويد و بگوئيد هر چه او گفت عمل مي کنيم،
- در مورد سيگار کشيدن فرزند، تجربه نشان داده که رفتار قاطعانه ( نهپرخاشگرانه) در منع انجام اين کار، مضرات و آتيه آن، توأم با ارتباط عاطفي و افزايش ارتباطات بسيار مؤثر است. نسبت به آشنائي با دوستان پسرتان و شناخت شخصيت آنها علاقه مندي نشان داده، بيتفاوت نباشيد. اين کار را با حوصله و درايت و به مرور زمان انجام دهيد،
- به خاطر داشته باشيد که تک تک فرزندان شما به اندازه يک کار تمام وقت نياز به توجه و پيگيري دارند و تعليم و تربيت آنها خودکار و آسان نيست و در هر مقطع سني شرايط رفتاري و تربيتي ويژهاي را طلب ميکنند، بنابراين لازم است علم و اطلاعات خود در اين زمينه را افزايش دهيد.