فهرست
مدیتیشن یا مراقبه امروز به یکی از نیازهای انسان مدرن تبدیل‌شده است. انسانی که درگیر با چالش‌ها و استرس‌های روزانه و گسسته از بسیاری باورهای کهن به دنبال مأمنی برای تمدد اعصاب، آرامش و رسیدن به صلح درونی می‌گردد. مراقبه ممکن است یک سنت باستانی باشد، اما به‌عنوان راهکاری مؤثر در فرهنگ‌های سراسر جهان برای ایجاد حس آرامش و هماهنگی درونی تمرین می‌شود. مراقبه با بسیاری از آموزه‌های مختلف مذهبی پیوند دارد، اما نه در مورد ایمان که بیشتر در مورد تغییر ادراک، پیدا کردن آگاهی و دستیابی به صلح است.
این روزها که زندگی با بحران همه‌گیر کووید 19 پیش می‌رود و همه مردم نیاز بیشتری به کاهش استرس و مطالبه زندگی دارند، مدیتیشن بیشتر از همیشه محبوبیت پیدا کرده است.
فواید مراقبه از منظر مطالعات علمی
مراقبه یا مدیتیشن پس از جنگ دوم جهانی در اروپا و آمریکا موردتوجه قرار گرفت. از اوایل دهه 80 میلادی نیز مطالعات و تحقیقات علمی برای بررسی تأثیرات مدیتیشن آغاز شد. این تحقیقات همچنان ادامه دارند و هر بار به نتایج جدیدی در تأثیرات و فواید مثبت مراقبه دست می‌یابند. برخی از تازه‌ترین مطالعات و نتایج حاصله را در ادامه می‌خوانید.
کاهش استرس و اضطراب
بیشترین فایده‌ای که در مورد مراقبه وجود دارد کاهش و جلوگیری از استرس است. نتایج مطالعه‌ای که توسط دانشگاه جورج تاون، ایالات‌متحده، در ژانویه 2017 انجام‌شده، نشان داده است که با انجام مدیتیشن و به‌طور خاص بعد از تمرین تمرکز حواس، واکنش‌های التهابی هورمونی مرتبط با استرس کاهش می‌یابد. شواهد فیزیولوژیکی این کارآزمايي بالینی اثبات کرد که مراقبه آگاهانه با اضطراب مبارزه می‌کند.
مطالعه دیگری که در ماه مه سال 2017 توسط محققان دانشگاه واترلو کانادا منتشر شد، نشان داد که فقط 10 دقیقه مراقبه به افراد مضطرب کمک می‌کند تا تمرکز بهتری داشته باشند. این مطالعه تأثیر مراقبه بر روی 82 شرکت‌کننده که دچار اضطراب شده بودند را بدينصورت اعلام کرد:
“آگاهی از لحظه حاضر” موجب کاهش افکار مکرر و بی‌ربطی می‌شود که نشانه اضطراب است.
تقویت سیستم ایمنی
بسیاری از افراد اثرات مثبت تمرین یوگا و مراقبه را بر سلامت جسمی و روحی گزارش می‌دهند، بااین‌حال، ما هنوز چیزهای زیادی برای آموختن در مورد چگونگی تأثیر مراقبه بر سلامت ذهن و بدن داریم.
مراقبه، نشانگرهای فیزیولوژیکی و ایمونولوژیکی سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار داده و بهزیستی ذهنی را نیز بهبود مي بخشد. این مقاله که در Frontiers in Neuroscience Human منتشرشده است، به بررسی اثرات یوگا و مراقبه بر فاکتور نوروتروفیک مشتق شده از مغز (BDNF)، اثرات هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال (HPA) و نشانگرهای التهابی می‌پردازد.
شرکت‌کنندگان در این مطالعه از کاهش اضطراب و افسردگی و همچنین افزایش ذهن آگاهی خبر دادند. این تیم تحقیقاتی افزایش سطح BDNF در پلاسما را مشاهده کردند. این یک سیستم عصبی است که نقش مهمی در یادگیری، حافظه و تنظیم فرآیندهای پیچیده مانند التهاب، ایمنی، تنظیم خلقی، پاسخ به استرس و متابولیسم دارد.
افزایش یادگیری و حافظه
تحقيقات انجام شده توسط محققان بيمارستان ماساچوست در سال 2011 که نتایج آن در مجله روان‌پزشکی Research: Neuroimaging منتشرشد، نشان داد که مدیتیشن و به‌طور خاص ذهن آگاهی، می‌تواند باعث ایجاد تغییرات محسوس دربخشهاي مرتبط با حافظه، احساس، همدلی و استرس شود. این مطالعه تغییرات ایجادشده توسط مدیتیشن در ماده خاکستری مغز را مستند ساخت.
نتيحه تجزیه و تحلیل تصاویر MRI حاکي از تراکم بیشتری از ماده خاکستری موجود در هيپوکامپ بود که در یادگیری و حافظه نقش بسزايي دارد. محققان این نتایج را در ساختارهای مرتبط با خودآگاهی و درون‌بینی مشاهده کردند.
تغییرات ژنتیکی و مولکولی
در سال 2013 محققان ویسکانسین در اسپانیا و فرانسه برروي دو گروه مراقبه کننده و افراد معمولي تحقيقي در خصوص تغييرات مولکولي انجام دادند و نتایج آن در مجله Psychoneuroendocrinology منتشر شد .
آنها مشاهده کردند پس از يک دوره مراقبه اگاهانه و انجام هشت ساعت تمرین ذهن آگاهی، “مراقبه کنندگان” طیف وسیعی از تفاوت‌های ژنتیکی و مولکولی را نسبت به گروه ديگر نشان دادند. در شرايط استرس زا التهاب ژن ها در مراقبين کمتر و بهبودي جسمي سريع تر بود این‌ها همان تغییراتی است که داروهای ضدالتهابی و تسکین‌دهنده درد ایجاد می‌کنند.
اصلاح فاکتورهای DNA
یک مطالعه جدیدتر، در ژوئن سال 2017 که توسط دانشگاه کاونتری در انگلستان انجام شد، نشان داد که مراقبه، یوگا و تای چی تنها ما را آرام نمی‌کنند، آنها می‌توانند بخش‌هایی از DNA ما را که دارای فاکتورهای خطرناک باشد جایگزین کنند.
این تحقیق که در ژورنال Frontiers in Immunology منتشرشده است، بیش از 18 مطالعه را در طی یک دهه مرور می‌کند. این مطالعات تحلیل می‌کنند که مداخلات ذهنی-بدنی (MBI) چگونه بر رفتار ژن‌ها تأثیر می‌گذارند. مراقبه موجب تغییرات مولکولی به نفع سلامت روحی و جسمی در بدن می‌شود.
محققان دریافتند انواع روش‌های مراقبه بر نحوه فعال شدن ژن‌ها برای تولید پروتئین‌هایی که بر ترکیب بیولوژیکی بدن، مغز و سیستم ایمنی بدن مي شوند، تأثیر می‌گذارند. این تأثیرات از سطح مولکولی شروع می‌شود و می‌تواند شکل کد ژنتیکی ما را تغییر دهد. محققان این کار را “امضای مولکولی” نامیدند که تأثیرات استرس یا اضطراب را بر بدن ما معکوس می‌کند.
تسکین درد
تسکین درد دلیل دیگری است که چرا تحقیقات در مورد مدیتیشن ادامه دارد. مطالعه‌ای که در ژوئن سال 2017 توسط دانشگاه لیدز بکت در انگلستان منتشر شد، نشان داد که مدیتیشن می‌تواند جایگزینی ارزان‌تر برای مسکن‌های سنتی باشد.
نتايج این مطالعه، نشان می‌دهد که فقط ده دقیقه از تمرين ذهن آگاهی می‌تواند به‌عنوان جایگزینی برای تسکین‌دهنده درد استفاده و آستانه تحمل درد را بهبود بخشد و اضطراب نسبت به درد را کاهش دهد.
همچنين در افراد معتاد به مواد افیونی که مسکن‌های معمولی بر آنها اثر نمی‌کند پس از یک دوره کوتاه از تمرین مراقبه درد کاهش‌یافته است.
مراقبه را خودتان امتحان کنید
در اینجا، ما فقط در مورد برخی از مطالعاتی که به تأثیرات مراقبه پرداخته‌اند صحبت کردیم. بااین‌همه اگر می‌خواهید از نتایج و تأثیرات واقعی مراقبه آگاه و از فواید و مزایای آن بهره‌مند شوید، باید خودتان آن را امتحان کنید. شما باید ذهنی باز داشته باشید و قضاوت نکنید. مراقبه هیچ عارضه جانبی ندارد و پس از انجام آن نتایج را مشاهده خواهید کرد.
انواع مختلف مراقبه و نحوه شروع کار
اگرچه یک روش صحیح یا غلط برای مدیتیشن وجود ندارد، اما مهم است که روشی را پیدا کنید که نیازهای شما را برآورده کند و با شخصیت شما هماهنگ باشد.
شش روش متداول برای مراقبه وجود دارد:
• مراقبه ذهن آگاهی
• مراقبه معنوی
• مراقبه متمرکز
• مراقبه حرکتی
• مراقبه مانترا
• مراقبه متعالیه
همه سبک‌های مراقبه برای همه افراد مناسب نیست. هر یک از این شیوه‌ها مهارت و ذهنیت متفاوتی را طلب می‌کند. این مقاله به شما کمک می‌کند تا بدانید کدام روش مراقبه برای شما مناسب است.
میرا دسی، نویسنده مقالات مدیتیشن و متخصص تغذیه می‌گوید: “شیوه درست، روشی است که در آن احساس راحتی می‌کنید و شما را به تمرین تشویق می‌کند.”
ادامه دارد…
گردآوری و تنظیم: گروه مترجمین پیام مهر
منابع: اینترنت، وب سایت Knowledge of Life
